Ανακοίνωση Π.Ε.Π.Μ.Α. :Το φαινόμενο του φυτοπλακτού και των μεδουσών

Η ανακοίνωση αναφέρει τα εξής: “Με μεγάλη ανησυχία παρατηρούμε  την έξαρση κάποιων φαινομένων, τα οποία βεβαίως δεν είναι πρωτόγνωρα.

Συγκεκριμένα 

• Από τα μέσα Μαΐου μέχρι τα μέσα Ιουλίου, στο ΒΔ Αιγαίο  και τον Θερμαϊκό, εμφανίστηκαν τεράστιες ποσότητες φυτοπλαγκτόν, σε επίπεδο που η αλιεία με δίχτυα να είναι απαγορευτική.

Το φαινόμενο ονομάζεται ευτροφισμός και η εξήγηση για την δημιουργία του γνωστή.  Στην ουσία οφείλεται στην υπέρμετρη αύξηση της συγκέντρωσης θρεπτικών στοιχείων, η οποία προκαλείται από τον εμπλουτισμό των υδάτων με απορροές θρεπτικών στοιχείων από γεωργικές εκτάσεις (νιτρικά και φωσφορικά ιόντα κυρίως από λιπάσματα ), αλλά και αστικά απόβλητα κ.λπ. 

Όπως επίσης γνωστή είναι και η καταστροφική του επίδραση στα οικοσυστήματα, αφού η περίσσεια βιομάζας δεν μπορεί να απορροφηθεί από το περιβάλλον, καθιζάνει στον βυθό και αποσυντίθεται δεσμεύοντας το πολύτιμο οξυγόνο, με ότι αυτό συνεπάγεται για το οικοσύστημα και τα ιχθυοαποθεματα, σε επίπεδο που μπορεί να δημιουργηθεί ανοξία η ακόμη και δημιουργία υδρόθειου από αναερόβια βακτήρια… ( Μειωμένη βιομάζα βενθικών οργανισμών, αυξημένες περιπτώσεις θνησιμότητας ψαριών, οστρακοειδών κ.λπ. ). Προς τούτο το φαινόμενο του ευτροφισμού είναι πιο έντονο και καταστροφικό σε κλειστούς κόλπους όπου δεν υπάρχει δυνατότητα ανανέωσης και οξυγόνωσης. ( βλ. Αμβρακικός, Παγασητικός, Ευβοϊκός κ.λπ. ).

• Τους μήνες Μάρτη και Απρίλη,  στη θάλασσα του ΒΔ Αιγαίου, επίσης παρουσιάστηκαν τεράστιες ποσότητες ζελατινοειδούς πλαγκτόν, ενός οργανισμού, που εμείς οι ψαράδες ονομάζουμε «γυαλί». Έχει την μορφή διαφανούς gel, σχηματίζοντας πολλές φορές αλυσίδα. Η αλιεία με Γριγρί και Μηχανότρατα ήταν αδύνατη.

• Εσχάτως στην περιοχή του Κορινθιακού και του Πατραϊκού κόλπου, έκαναν την εμφάνιση τους μέδουσες σε τεράστιες ποσότητες.

Οι αιτίες ?  Άγνωστες.   ( βλ. ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ των ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗ, ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗ. Κ.λπ.)

Μια πιθανή αιτία για την αύξηση του ζωοπλαγκτού  ( μέδουσες ειδικά ), είναι η μεγάλες ποσότητες γλυκού νερού που πέφτουν στη θάλασσα μετά από μια περίοδο υψηλής βροχόπτωσης όπως πχ. Τελευταίως στο Θερμαϊκό κόλπο (και σε κάθε κλειστό κόλπο όπως και ο Κορινθιακός). Θεωρείται επίσης ότι για να έχουμε τέτοιες μαζικές εξάρσεις, θα πρέπει και το απόθεμα σε βενθικούς πολύποδες (αναπαραγωγικό απόθεμα μεδουσών) να είναι ενισχυμένο και να υπάρχει σε αφθονία τροφή για αυτούς, αλλιώς δεν μπορεί να παρατηρηθεί το φαινόμενο αυτό. Δεν υπάρχουν πληροφορίες αν το απόθεμα πολυπόδων είναι υπαρκτό ή αρκετό (πχ. Στην Αδριατική που έχουμε φαινόμενα, πολύποδες ΔΕΝ υπήρχαν έως και το 2009). Η έξαρση δεν αποτελεί ούτε μεμονωμένο φαινόμενο ούτε φαινόμενο άγνωστο για τη Μεσόγειο.

Υπάρχουν ορισμένα βασικά επιστημονικά στοιχεία τα οποία πρέπει να σημειωθούν:

α. Η εμφάνιση του φαινομένου σε κάποιο σημείο της Μεσογείου μπορεί να επεκταθεί και σε άλλα, δηλαδή το Ελληνικό φαινόμενο μπορεί να προέρχεται από άλλο γεωγραφικό σημείο και όχι απαραίτητα από την Ελλάδα (αλλογενές αίτιο).

Β. Υπάρχει αύξηση της ποσότητας ζελατινοειδούς πλαγκτόν σε όλο τον πλανήτη σήμερα και αύξηση του φαινομένου (παρατήρηση το 2007).

Γ.  Σε σημεία της Μεσογείου παρατηρείται μια ασθενής περιοδικότητα του φαινομένου κάθε 5-6 χρόνια ενώ σε κλειστά συστήματα είναι πιο συχνή, (πχ. Στην Αδριατική από το 2002 είναι ετήσιο φαινόμενο).

Δ. Εκφράστηκε επίσης η θεωρία ότι η μεταβολή του πυθμένα της θάλασσας με κατασκευές (πχ. Τεχνητοί ύφαλοι, εξέδρες πετρελαίου κλπ.) ενισχύουν το φαινόμενο καθώς δίνουν έδαφος για την προσκόλληση και ανάπτυξη πολυπόδων (Malej et al., 2012. Blooms and population dynamics of moon jellyfish in the northern Adriatic. Cahιers de Biol. Mar., 53-337-342)

ε.  Οι κλιματικές αλλαγές που ουδόλως επηρεάζονται από την αλιεία, με την αύξηση της θερμοκρασίας, ενισχύουν το φαινόμενο.

Η υπεραλίευση  δεν είναι  βεβαιωμένο αίτιο, και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αποτελέσει βασική αιτία στο φαινόμενο, όπως κάποιοι ισχυρίζονται,  καθώς αυτό θα ήταν μόνιμο και όχι περιοδικό όπως είναι τώρα.

Έχουμε επιπρόσθετα κάθε δικαίωμα να δηλώσουμε απερίφραστα ότι η Μέση αλιεία πρέπει να πάψει επιτέλους να στοχοποιείται, αφού όπως προαναφέραμε,  όλα αυτά τα φαινόμενα είναι εντονότερα σε κλειστούς κόλπους,  στους οποίους   ισχύουν ανέκαθεν αυστηροί κανόνες ρύθμισης ή/και απαγόρευσης της Μέσης αλιείας.

Πάραυτα, το μόνο που γίνεται από τους δήθεν ευαισθητοποιημένους  οικολόγους και πολέμιους της αλιείας, είναι   να «καπηλεύονται» αυτά τα φαινόμενα, και να καταφέρονται εναντίον της Μέσης αλιείας !

Να διατυπώσουμε τέλος, την δική μας άποψη, για να καταδείξουμε ότι η επιχειρούμενη προσέγγιση ‘κάποιων’ επί του εν λόγω θέματος , συνιστά  ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ, στα πλαίσια ευρύτερης στρατηγικής συκοφάντησης των παραγωγικών αλιευτικών εργαλείων της χώρας μας, για ευνόητους πλέον λόγους !

« Τυχόν μείωση κάποιων ιχθυοαποθεμάτων την αποδίδουν τεχνηέντως στην υπεραλίευση,  στοχοποιώντας τελικά την Μέση αλιεία, όμως η μείωση αυτή είτε οφείλεται  πρωτίστως  σε εξωγενείς προς την αλιεία παράγοντες όπως π.χ. τα παραπάνω φαινόμενα, είτε δευτερευόντως, σε άλλες αλιευτικές δράσεις και όχι στην δράση της Μέσης αλιείας.

Άλλοι παράγοντες που υποβαθμίζουν τα ιχθυοαποθεματα πέραν της κλιματικής αλλαγής και της έλλειψης οξυγόνου λόγω του φαινομένου του ευτροφισμού όπως προαναφέραμε, είναι η οξίνιση των θαλασσών, η ρύπανση από αστικά, βιομηχανικά, τοξικά απόβλητα, είδη εισβολείς από το Σουέζ στη Μεσόγειο, που ανταγωνίζονται τα αυτόχθονα είδη της χλωρίδας και της πανίδας»”.

Πηγή : https://www.patrasevents.gr