Το ψάρεμα της τσιπούρας
Στο πρώτο μου άρθρο μίλησα γενικά για το ψάρεμα του σαργού.
Ήρθε η ώρα να γράψω για το ψάρεμα ενός αγαπημένου θηράματος των περισσοτέρων ερασιτεχνών ψαράδων (φυσικά και δικό μου), της ΤΣΙΠΟΥΡΑΣ. Πόσοι και πόσοι από εμάς δεν έχουμε σπαταλήσει ατελείωτες ώρες δίπλα στην θάλασσα, περιμένοντας ένα τσίμπημα από μια μεγάλη τσιπούρα; Αξίζει λοιπόν να σας γράψω μερικές πληροφορίες για αποδοτικότερες ψαριές από το εξαιρετικό αυτό ψάρι.
Την άγρια τσιπούρα.
Γνωρίζω ότι έχουν γραφτεί πάρα πολλά άρθρα από πολλούς καλούς ερασιτέχνες ψαράδες σε περιοδικά και στο διαδίκτυο, αλλά εγώ θα σας παραθέσω τις δικές μου εμπειρίες και τον δικό μου τρόπο προσέγγισης στο ψάρεμα της. Όταν αποφασίσουμε να ασχοληθούμε σοβαρά με αυτό το ψάρι, πρέπει να οπλιστούμε με μεγάλη υπομονή και επιμονή ταυτόχρονα, μία και η αγάπη για αυτό που κάνουμε θεωρείται δεδομένη.
Η εποχή για τα μεγάλα ψάρια, είναι από τα μέσα του Φθινοπώρου έως και τα μέσα της Άνοιξης. Έχω πιάσει μεγάλα ψάρια και στο κατακαλόκαιρο όμως οι πιθανότητες για μια συνάντηση μαζί της είναι σίγουρα λιγότερες. Επιλέγουμε σημεία για να την ψαρέψουμε, που γνωρίζουμε από την δική μας εμπειρία αλλά και από πληροφορίες άλλων ψαράδων ερασιτεχνών και επαγγελματιών, ότι τα προσεγγίζει και έχουν πιαστεί κατά καιρούς μεγάλες τσιπούρες. Ένα πολύ καλό σημείο για το ψάρεμα της, είναι οι μπούκες σχετικά μεγάλων λιμανιών ή αλιευτικών καταφυγίων, μια και ξεψαρίζουν τα εργαλεία τους οι επαγγελματίες ψαράδες και υπάρχει πάντα διαθέσιμη τροφή για τα ψάρια. Δηλαδή μιλάμε για μαλαγρωμένους όρμους και λιμάνια. Επίσης, κάβοι με σχετικά μεγάλο βάθος και ανάμεικτη σύσταση βυθού (βράχια , μπαλώματα άμμου, ποσειδωνίες κ.λ.π.) είναι επίσης πολύ καλά σημεία για το καρτέρι της. Δεν αποκλείονται εννοείται και παραλίες με αντίστοιχο βυθό. Αλλά σίγουρα θα πρέπει να γνωρίζετε ότι, εάν σε κάποιο σημείο έχει πιαστεί στο παρελθόν η τσιπούρα, σίγουρα θα το επισκεφτεί και στο μέλλον (έχουν και αυτές τους τόπους τους). Πάμε τώρα να αναλύσουμε με λίγα λόγια τις καθαρά ερασιτεχνικές τεχνικές ψαρέματος της.
Πρώτο εργαλείο που πρέπει να έχουμε μαζί μας είναι φυσικά η απόχη. Εγώ προσωπικά στην τσιπούρα πρώτα θα πάρω την απόχη και μετά θα επιλέξω καλάμια , μηχανισμούς και τα άλλα παρελκόμενα που χρειάζομαι. Έχω δει μεγάλα ψάρια πιασμένα από ψαράδες και να ψάχνουν απόχη στο λιμάνι με το ψάρι να σπαρταράει από κάτω τους!! Καλάμια από ψάρεμα σε λιμάνια και ντόκους αναλόγως την τεχνική κάνουν όλα. Και το εξηγώ. Συνήθως την ψαρεύω με τετράμετρα καλάμια μεσαίου action έως 120 γρ. σε στεκάκι με λυτά φρένα στους μηχανισμούς, αλλά πολλές φορές την κυνηγώ όταν είναι η εποχή της και έχει αρκετά ψάρια, δίπλα στα ντουβάρια του λιμανιού με μαλακά σπινοκάλαμα από 2,40 έως 2,70 μήκος, με μικρούς 30άρηδες ή 40άρηδες μηχανισμούς αρματωμένους με καλή 25άρα πετονιά και για μολύβακι μία μικρή φακή πατημένη 30 πόντους πάνω από το αγκίστρι, το οποίο είναι δεμένο απευθείας πάνω στην μάνα του μηχανισμού στον οποίο τα φρένα είναι αρκετά λυμένα για να μην κλάψουμε και κανένα καλάμι μας. Οι μάχες βέβαια με τον τρόπο αυτό ψαρέματος είναι επικές και αμφίρροπες. Η ικανοποίηση όμως όταν “βγει” η τριάρα “τσιπουράκλα” είναι απερίγραπτη!!!
Τώρα με το καθαρά casting ψάρεμα ή αλλιώς το καρτερίσιο, το αρμάτωμα των καλαμιών γίνεται σχεδόν πάντα με μονάγκιστρες συρόμενες αρματωσιές (μολύβια περαστά ελιές ή κλασικά με την χρήση sissy) χαντρούλα για προστασία του κόμπου στην συνέχεια στριφταράκι και παράμαλλο από 0.28 νούμερο πετονιάς μέχρι και 0,35. Το παράμαλλο αρκετά μεγάλο σε συνάρτηση και με το καλάμι από τουλάχιστον 40 πόντους μέχρι και μία οργιά εάν τα καλάμια μας είναι από 4 μέτρα και πάνω. Φυσικά το αόρατο ναύλον εδώ είναι σχεδόν απαραίτητο, διότι στο ψάρεμα της τσιπούρας επιλέγουμε καλές καιρικές συνθήκες με καθαρή θάλασσα γιατί τότε τρώει καλύτερα. Φυσικά σε μπούκες λιμανιών επικρατεί σχεδόν πάντα μια ελαφριά θολούρα από το έμπα – έβγα των κάθε είδους σκαφών, οπότε μόνο σε αυτά τα σημεία μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε συμβατικά παράμαλλα, απλά μικρότερης διαμέτρου. Επίσης και με σταθερές αρματωσιές μονές ή διπλάρια με λίγο μακρύτερα παράμαλλα θα κάνουμε δουλειά άμα υπάρχει όρεξη στα ψάρια, αλλά η μονάγκιστρη συρόμενη αρματωσιά είναι η ιδανικότερη για την τσιπούρα. Και αυτό γιατί πρόκειται ίσως για το ποιο καχύποπτο και επιφυλακτικό ψάρι των θαλασσών μας.
Τρεις βασικοί παράγοντες κατά την εμπειρία μου διέπουν το ψάρεμα της και εξηγούμε.
Πως θα την δελεάσουμε να τσιμπήσει!! Πως θα την αγκιστρώσουμε αφού τσιμπήσει!! Πως θα διαχειριστούμε το πιασμένο ψάρι (η μάχη δηλαδή) για να οδηγηθεί στο δίχτυ της απόχης μας!! Πάμε να τους αναλύσουμε με λίγα λόγια, αλλά για να τους μάθουμε καλά, θα απαιτηθεί η τριβή στο καθεαυτό ψάρεμα της.
ΠΡΩΤΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ.
Για να την δελεάσουμε να τσιμπήσει εκτός από το σωστό στήσιμο των εργαλείων μας, την επιλογή του τόπου και την σωστή εποχή για το ψάρεμα της, πρέπει να της προσφέρουμε καλό φαγητό – δόλωμα. Ποιο είναι αυτό; Η τσιπούρα τρώει σχεδόν τα πάντα αλλά, έχει και αυτή τις προτιμήσεις της. Δεν παραβλέπουμε τον χρυσό κανόνα που λέει ψαρεύουμε τα ψάρια της περιοχής με τα δολώματα που βρίσκουν εκεί που ζούνε. Παράδειγμα Λιμάνια = μύδια , καβουράκια, σκαρτσίνια, στρόμπους & πορφύρες ή καραβιδάκια και πάει λέγοντας. Ότι βρίσκουμε στο μέρος από δολώματα που θα την ψαρέψουμε, αυτά και είναι τα καλύτερα. Δεν ξενίζουμε και δεν παραξενεύουμε το συγκεκριμένο ψάρι. Τώρα από τα δολώματα του εμπορίου όλοι λίγο πολύ γνωρίζουμε ότι, ένας μεγάλος Αμερικάνος δολωμένος σωστά με βελόνα δόλωσης ή ένα ζουμερό μεγάλο κομμάτι από φαραώ, θα λυγίσει την έμφυτη καχυποψία της. Επίσης μεγάλες μάνες και μονοδόλια στα χοντρά ψάρια, θεωρούνται ιδανικά πάντα ανάλογα την περιοχή. Υπάρχει όμως και το δόλωμα “Βασιλιάς”, στο ψάρεμα της. Αυτό δεν είναι άλλο από το μεγάλο κόκκινο σκαρτσίνι (Βερνάρδος ο Ερημίτης) σωστά δολωμένο από τον κώλ* του και προς το κεφάλι. Η άρπαγα του αγκιστριού βγαλμένη στα πρώτα πόδια του με λίγο νήμα δεμένο διακριτικά θα κάνει την διαφορά. Πιστέψτε με, εάν υπάρχει ένα μεγάλο ψάρι στην ψαρεύτρα σας, εκεί θα φάει!!! Κανόνες στα δολώματα δεν υπάρχουν όμως. Τα δουλεύουμε κατά καιρούς όλα και κρατάμε τα αποτελεσματικότερα εξ αυτών. Έχω δει “τσιπουράκλα” πιασμένη σε ψωμί με πολυάγκιστρο και επίσης σε μονάγκιστρο με ψιλό εργαλείο και σε δόλωμα κίτρινο τυρί (edam – gounta). Μήπως να βάλουμε και παρμεζάνα μπας και πιάσουμε καμιά τσιπούρα από Ιταλία που κάνει διακοπές στα νερά μας; 🙂 Όλα πάνε όρεξη να έχετε και να εύχεστε να έχουν και εκείνες. Α!… και τα αγκίστρια που χρησιμοποιούμε πρέπει να είναι δυνατά & αιχμηρά με μεγάλη “νούλα” και ανάλογα πάντα με το μέγεθος του δολώματος μας. Μεγάλο πεδίο παίζει εδώ (παπαγαλέ, κυκλικά, μακρόλικα όλα κάνουν), σε σχετικά μεγάλο μέγεθος για να υποδεχτούν σωστά το δόλωμα αλλά και το μεγάλο ψάρι.
ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ.
Η τσιπούρα, (μιλάμε πάντα για την μεγάλη άγρια χρυσοφρύδα), είναι πολύ- μα πολύ επιφυλακτική και προσεκτική. Μόλις καταλάβουμε ότι είναι πάνω στο δόλωμα μας, ποτέ, μα ποτέ δεν καρφώνουμε αμέσως. Θα την αφήσουμε να πάρει το δόλωμα (λυτά φρένα στους μηχανισμούς) στο στόμα, και να αρχίσει να κάνει πορεία για αρκετή απόσταση πριν την καρφώσουμε. Μέχρι και 30 με 40 μέτρα μάνα έχω δώσει ελεύθερα σε ψάρι πριν καρφώσω!! Όταν αρχίσει να επιταχύνει και να τρέχει, τότε και μόνο τότε, σηκώνουμε από την στέκα το καλάμι και καρφώνουμε δυνατά το ψάρι (έχει και σκληρό στόμα), και αρχίσει να λαμβάνει χώρα ο… :
ΤΡΙΤΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ.- H MAXH
Κάποτε “μικρούλης” είχα διαβάσει ένα παλιό βιβλίο-ευαγγέλιο, γραμμένο από ένα μεγάλο μικρασιάτη ψαρά, ονόματι ΜΑΡΣΕΛΛΟ, που μου το είχε δώσει ο αδελφικός μου φίλος, κουμπάρος και ψαρευτικός μου σύντροφος ο Αντώνης ο Μαρκάκης. Η γενική συμβουλή, πέρα από τις εμπειρίες και τις τεχνικές που εξηγούσε ο Μαρσέλλος, και η κεντρική ιδέα του βιβλίου αυτού, ήταν η εξής:
ΤΟ ΣΠΑΣΙΜΟ ΤΗΣ ΛΑΧΤΑΡΑΣ ΦΕΡΝΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΞΙΩΣΗ.
Και εξηγούμε: Ο κάθε ένας από εμάς, μόλις αγκιστρώσει οποιοδήποτε καλό ψάρι έχει την τάση (λαχτάρα), να το μαζέψει αμέσως για να το βγάλει από την θάλασσα. -ΛΑΘΟΣ! Πολλά μεγάλα ψάρια χάνονται με αυτόν τον τρόπο. Εάν κοντρολάρεις αυτό το συναίσθημα της λαχτάρας, εάν το σπάσεις καλύτερα ακόμα και δεν βιαστείς, το μεγάλο ψάρι εκτός απροόπτου είναι δικό σου. Μεγάλη κουβέντα δεν νομίζετε; Έτσι πρέπει να διαχειριστούμε και την πιασμένη μεγάλη τσιπούρα. Σιγά σιγά στην αρχή με μαλακό “φρενάκι” στον μηχανισμό και με σωστή χρήση του καλαμιού (“τρομπαρισματάκια” με βοήθεια την παραβολικότητά του) , για να αποσβέσουμε τα αρχικά βίαια κεφαλώματα της. Στην συνέχεια μόλις νιώσουμε ότι το ψάρι αρχίζει να κουράζεται σφίγγουμε σταδιακά το φρένο και την φέρνουμε για το απόχιασμα. Μεγάλη προσοχή στα τελευταία κεφάλια πριν την απόχη. Αμαρτία να έχουμε παλέψει με σωστό τρόπο το ψάρι και να το χάσουμε κάτω από τα πόδια μας σε βιαστικό απόχιασμα. Η λαχτάρα που λέγαμε παίζει και εδώ.
Μπορώ να γράφω για ώρες για το ψάρεμα της, αλλά ελπίζω να βοήθησα με τις γενικές αυτές συμβουλές, όσους θέλουν να ασχοληθούν με την τσιπούρα. Πιστέψτε με είναι από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στο ερασιτεχνικό ψάρεμα.
Α!… και κάτι ακόμα! Δεν κρατάμε τα μικρά ψαράκια για να έχουμε την δυνατότητα να τα κρατήσουμε μεγάλα!!!!!!!
Υ.Γ Οι φωτογραφίες μου είναι από καλά ψάρια ψαρεμένα στην Κρήτη, με τις παραπάνω προυποθέσεις – συμβουλές.
Να είστε καλά για να ψαρεύετε.
Μανώλης Χατζηγιαννάκης
