Είμαστε χιλιάδες, αλλά δεν κοπαδιαζόμαστε…
Με αυτό το σχόλιο στην σελίδα της Greenpeace, ένας παράκτιος ψαράς αποτύπωσε πολύ εύστοχα την κατάσταση της ελληνικής αλιείας. Αναφερόταν στους δεκάδες χιλιάδες Έλληνες μικρούς ψαράδες, οι οποίοι αν και αποτελούν την πλειοψηφία των ψαράδων, αδυνατούν να ‘κοπαδιαστούν’ όπως τα ψάρια, να οργανωθούν και να αντιδράσουν στις καταστροφικές αποφάσεις για τη θάλασσα και το επάγγελμά τους. Παραμένουν απλοί θεατές σε ό,τι συμβαίνει γύρω από το επάγγελμά τους και άρα τη ζωή τους. Παρακολουθούν τον έναν υπουργό μετά τον άλλο να αποφασίζουν εις βάρος τους θυσιάζοντας τις ελληνικές θάλασσες στο βωμό της μικροπολιτικής και των κοντόφθαλμων συμφερόντων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Υπουργός Αλιείας, κ. Καρασμάνης, ο οποίος επέλεξε να αφήσει το στίγμα του στο Υπουργείο με την περαιτέρω υποβάθμιση των ελληνικών θαλασσών.
Στο ψηφοθηρικό πνεύμα της προεκλογικής περιόδου και με θύμα για άλλη μια φορά τη θάλασσα, ο κ. Καρασμάνης επανέφερε τη βιντζότρατα στην ενεργό δράση, για “ερευνητικούς” όπως αναφέρει λόγους, δίνοντας τη δυνατότητα στο εργαλείο αυτό να δραστηριοποιείται κοντά στις ακτές για μια ολόκληρη αλιευτική περίοδο. Η απόφαση αυτή παραβιάζει την ευρωπαϊκή νομοθεσία, αψηφά τη γνώμη των χιλιάδων παράκτιων ψαράδων που εναντιώνονται σε αυτή την πρακτική και θέτει σε κίνδυνο το θαλάσσιο περιβάλλον. Aφήνει πολλά ερωτήματα αναπάντητα ως προς το πώς θα διασφαλίζεται ότι 267 σκάφη σε όλη την Ελλάδα θα αλιεύουν συνετά και σύμφωνα με τις ποσότητες που είναι απαραίτητες για την διεξαγωγή της μελέτης και ποιος εγγυάται ότι τα αλιεύματα δε θα χρησιμοποιούνται για την απόκτηση εισοδήματος;
Η βιντζότρατα είναι ένα παράκτιο συρόμενο εργαλείο. Αποτελείται από ένα σάκο τράτας που σύρεται με βίντσι από ένα σκάφος πολύ κοντά στην ακτή. Η βιντζότρατα ψαρεύει κατεξοχήν πάνω από τα λιβάδια ποσειδωνίας απειλώντας τα άμεσα. Επίσης πιάνει γόνο, δηλαδή μικρά ψάρια, τα οποία δεν έχουν φτάσει στο στάδιο αναπαραγωγής. Αυτό σημαίνει ότι οι πληθυσμοί των ψαριών δεν ανανεώνονται και έτσι λιγοστεύουν συνέχεια.
Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός για την αλιεία στη Μεσόγειο ΕΚ 1967/2006 απαγορεύει γενικά την αλιεία με συρόμενα εργαλεία πάνω από υποθαλάσσια λιβάδια ποσειδωνίας (Posidonia oceanica) και περιορίζει τη βιντζότρατα στο 1,5 ν.μ από την ακτή και στα 50 μ βάθος (όπως τη μηχανότρατα) έτσι ώστε να διασφαλίσει την προστασία της παράκτιας θαλάσσιας ζώνης. Η λειτουργία της θα μπορούσε να συνεχιστεί κατ’ εξαίρεση μόνο με την κατάθεση από την πλευρά της Ελλάδας ενός διαχειριστικού σχεδίου, με το οποίο η χώρα μας θα αποδείκνυε ότι η βιντζότρατα δεν επηρεάζει αρνητικά το θαλάσσιο περιβάλλον σε συγκεκριμένες περιοχές που θα δραστηριοποιείται και εξασφαλίζοντας ότι το εργαλείο αυτό περιορίζεται μόνο στο 1/10 των εθνικών μας λιβαδιών, όπως ορίζει η νομοθεσία.
Στην ανακοίνωσή του, ωστόσο ο υπουργός παραδέχεται ότι η χαρτογράφηση δεν έχει ολοκληρωθεί. Πώς είναι δυνατόν λοιπόν να διεξάγεται έρευνα στο «σύνολο» της χώρας χωρίς να γνωρίζει κανένας ποιες περιοχές είναι χαρτογραφημένες και ποιες όχι, πού επιτρέπεται η αλιεία και πού απαγορεύεται. Δεν είναι δυνατό, και για αυτό το λόγο άλλωστε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είχε κάνει δεκτό το αίτημα της χώρας μας για επαναφορά της βιντζότρατας κοντά στην ακτή.
Εύλογο είναι το ερώτημα που γεννά και η χρονική στιγμή και η πολιτική συγκυρία, κατά την οποία διάλεξε να πάρει την συγκεκριμένη απόφαση ο κ. Καρασμάνης, μέσα δηλαδή στην αναταραχή των πολιτικών εξελίξεων και μια μέρα πριν την αλλαγή του χρόνου, χωρίς μάλιστα καμία προειδοποίηση και ενημέρωση προς δεκάδες χιλιάδες παράκτιους ψαράδες, οι οποίοι επηρεάζονται από την απόφαση αυτή.
Μάλιστα, σε μια προσπάθεια να διαστρεβλώσει την πραγματικότητα, ο κ. Καρασμάνης αναφέρει ότι «θα δώσει τη δυνατότητα στους αλιείς να επανέλθουν στις δουλειές τους» και ότι «έμειναν χωρίς εισόδημα για μεγάλο χρονικό διάστημα». Η επιχειρηματολογία αυτή αποκαλύπτει την υποκρισία με την οποία ο Υπουργός χρησιμοποιεί ως πρόφαση την έρευνα επιχειρώντας να επαναφέρει το συγκεκριμένο αλιευτικό εργαλείο στη θάλασσα, αφού φαίνεται να γνωρίζει εκ των προτέρων την έκβαση της έρευνας. Επιπλέον η αναφορά αυτή είναι ανακριβής. Η κατάργηση του συγκεκριμένου εργαλείου σε καμία περίπτωση δε συνεπάγεται τον τερματισμό δραστηριότητας αυτών των ψαράδων. Οι 267 αλιείς με άδεια βιντζότρατας, είναι παράκτιοι αλιείς, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να αλιεύουν καθημερινά με τα αλιευτικά εργαλεία του κλάδου τους (δίχτυα, παραγάδια), όπως ακριβώς συμβαίνει με τους 15.000 περίπου συνάδελφους τους.
Εν κατακλείδι, το κρισιμότερο ερώτημα παραμένει ιστορικά για κάθε πολιτικό που ανέλαβε την ηγεσία αυτού του υπουργείου και περισσότερο από ποτέ για τον επόμενο Υπουργό που θα αναλάβει: τι στίγμα και τι κληρονομιά θέλει να αφήσει πίσω του; Θα συνεχίσει να στρουθοκαμηλίζει στην κρίση που αντιμετωπίζουν οι θάλασσές μας ή θα αναλάβει να προστατεύσει τους φυσικούς μας πόρους και τους χιλιάδες ανθρώπους που εξαρτώνται από αυτούς; Έχει την ιστορική ευκαιρία εφαρμόζοντας τη νέα Κοινή Αλιευτική Πολιτική να εξασφαλίσει την ανάκτηση των ιχθυαποθεμάτων και τελικά την υγιή κατάσταση των θαλασσών μας. Με τη σειρά τους οι παράκτιοι αλιείς οφείλουν να σταματήσουν νε είναι “απλοί θεατές”. Πρέπει να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Να αποδεχτούν τη δική τους ευθύνη στην υποβάθμιση των θαλασσών, να δεσμευτούν σε μια βιώσιμη αλιεία και με πνεύμα αλληλεγγύης να οργανωθούν και να ενώσουν τις φωνές τους για να διεκδικήσουν ένα δίκαιο και οικονομικά βιώσιμο μέλλον. Με άλλα λόγια, όπως πολύ σωστά είπες Μάνο, επιτέλους να ‘κοπαδιαστούν’.
Πηγή: http://www.greenpeace.org
