Τα “τρύπια δίχτυα” του Kakha Bendukidze
Ήρθε στην Ελλάδα με τον αέρα -αν και όσοι δεν είδαν με καλό μάτι την προσπάθεια του κάνουν λόγο για «υπεροψία»- του ανθρώπου με ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο, η υλοποίηση του οποίου θα απέφερε τεράστιες υπεραξίες σε όσους συμμετείχαν σε αυτό και, βέβαια, στον ίδιο ως πρωτεργάτη.
Κεντρική ιδέα του σχεδίου του Γεωργιανού μεγαλοεπενδυτή Kakha Bendukidze να ενοποιηθούν οι τρεις μεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες ιχθυοκαλλιέργειας, του δεύτερου πιο εξωστρεφούς κλάδου της εγχώριας οικονομίας. Στόχος, να δημιουργηθεί ένα υπερσχήμα το οποίο με πλεονέκτημα την «κρίσιμη μάζα», όπως συχνά ανέφερε στους συνεργάτες του, θα διέθετε απόλυτο έλεγχο στην παραγωγή προϊόντων μεσογειακής ιχθυοκαλλιέργειας (όπως η τσιπούρα και το λαβράκι), ώστε να ελεγχθούν η < προσφορά των προϊόντων και, κατά συνέπεια, η πορεία των τιμών που σήμερα μένουν καθηλωμένες, εξαιτίας ακριβώς του «τυφλού» ανταγωνισμού μεταξύ των εταιρειών της αγοράς.
Δαπάνησε περί τα 60 εκατ. • ευρώ για τον σκοπό αυτό, τώρα, όμως, βλέπει τον χρόνο και τα κεφάλαια που δαπάνησε στην Ελλάδα να μην αποφέρουν τίποτε, παρά μια μεγάλη τρύπα οίο νερό, αφού οι τράπεζες, λόγω του τεράστιου δανεισμού ορισμένων εταιρειών, ετοιμάζονται να αναλάβουν το έλεγχό τους.
Man with a plan
Με την αυτοπεποίθηση του ανθρώπου που υλοποίησε ένα τεράστιο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων κατά τη θητεία του ως υπουργού Οικονομικών στη Γεωργία και τη βαθιά πεποίθηση ότι γνωρίζει τον χώρο των ιχθυοκαλλιεργειών όσο λίγοι στην Ευρώπη (αποτελούσε, εξάλλου, έναν από τους πιο γνωστούς ιδιώτες επενδυτές στον συγκεκριμένο κλάδο παγκοσμίως, με σημαντικά κεφάλαια που απέκτησε αρχικά στη Ρωσία της περεστρόικα), έθεσε προ πενταετίας σε εφαρμογή το πλάνο του.
Ξεκίνησε να αποκτά πακέτα μετοχών του Νηρέα, της Selonda και του Δία από θεσμικούς επενδυτές αλλά και από τη χρηματιστηριακή αγορά. Με μια, όμως, σημαντική, όπως αποδείχθηκε, διαφορά: σε ορισμένες από τις εταιρείες αυτές, οι μεγαλομέτοχοι όχι μόνο δεν ήταν ενήμεροι για τις κινήσεις του Γεωργιανού, αλλά και, στη συνέχεια, ποτέ δεν είδαν με καλό μάτι τα φιλόδοξα σχέδια του.
«Δούρειος ίππος» για την είσοδο του Γεωργιανού επιχειρηματία αποτέλεσε η Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες, συμφερόντων τότε της οικογένειας Πιτάκα, η οποία και σταδιακά αποχώρησε, παραχωρώντας το μεγαλύτερο μέρος της συμμετοχής της (σήμερα ο Σ. Πι-τάκας διατηρεί το 8,5%). Στη Δίας ο Bendukidze έφτασε να ελέγχει το 86% (σ.σ.: σήμερα η άμεση συμμετοχή του είναι στο 43% και το 42% έχει περάσει στον έλεγχο του ΤΧΣ, μέσω των Εθνικής, Alpha, Eurobank και Πειραιώς), ενώ με συνεχείς επιθετικές αγορές μέσω του Χρηματιστηρίου επιχείρησε να αποκτήσει θέση και στις Νηρεύς και Selonda, αποκτώντας τελικά το 23,68% της πρώτης και το 19% της δεύτερης (στη Selonda το ΤΧΣ διαθέτει πλέον το 21%).
Επανειλημμένα βάζει στο τραπέζι την πρόταση μιας υπερ-συγχώνευσης (πραγματοποίησε άνοιγμα και στην Ανδρομέδα, με την Global Finance, όμως, να αρνείται), αλλά προσκρούει στην επιφυλακτικότητα της Selonda (στη συνέχεια, βέβαια, η οικογένεια Στεφανή άλλαξε στάση) και, κυρίως, στην άρνηση του Νηρέα, η διοίκηση του οποίου εξαρχής δεν είχε πειστεί για τη βιωσιμότητα του εγχειρήματος.
Πολλοί είχαν μιλήσει για «γάμο με το στανιό» και έτσι φαίνεται πως ήταν. Γνώστες όσων διημείφθησαν λένε πως το σχέδιο του Bendukidze ήταν καλό μόνο στα χαρτιά, αφού ούτε τη σύμφωνη γνώμη πολλών τραπεζών (για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των εταιρειών) είχε ούτε υπήρχε συναίνεση για τα ποσοστά και τους ρόλους που θα αναλάμβαναν οι πρώην βασικοί μέτοχοί τους.
Επίσης, το timing αποδείχθηκε καταστροφικό. Αν και η κρίση που ξέσπασε φάνηκε να ευνοεί τα σχέδια του Γεωργιανού επιχειρηματία, τουλάχιστον στο σκέλος της απόκτησης ποσοστών στις εταιρείες-στόχους, στην πράξη τα υπονόμευσε, καθώς η αδυναμία των εταιρειών να έχουν πρόσβαση σε «φρέσκο χρήμα» (μόνο τα δάνεια των τριών μεγάλων εισηγμένων Νηρεύς, Selonda και Δίας πλησιάζουν τα 540 εκατ. ευρώ), οδήγησε σε πόλεμο τιμών, με στόχο την εξασφάλιση ρευστού, κάτι που επέδρασε αρνητικά στις αποτιμήσεις και την αξία των ίδιων των επιχειρήσεων. Είναι χαρακτηριστικό πως οι Νηρεύς, Δίας και Selonda μαζί αποτιμώνται σήμερα στο Χρηματιστήριο μόλις στα 23 εκατ. ευρώ…
Οι τράπεζες έχουν, πλέον, τον πρώτο λόγο
Κλάδοι σαν τις ιχθυοκαλλιέργειες, που χρόνια τώρα έχουν αρνητικά αποτελέσματα, χρειάζονται επειγόντως αναδιάρθρωση και οι επιχειρήσεις διοικητική, διαχειριστική ή επιχειρησιακή ανασυγκρότηση». Η αναφορά του επικεφαλής μιας από τις μεγαλύτερες συστημικές τράπεζες της χώρας προ ολίγων εβδομάδων, σε εκδήλωση του ΣΕΒ, μικρά περιθώρια παρερμηνειών αφήνει για την απόφαση των τραπεζών να αναλάβουν τα ηνία στον κλάδο, κάτι που δεν αποκλείεται να οδηγήσει και σε μετοχοποιήσεις δανείων.
Τι ρόλο, όμως, μπορεί να έχει ο Bendukidze σε αυτήν τη νέα τάξη πραγμάτων; Η προσπάθεια συγχώνευσης της Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες (ο Γεωργιανός διατηρεί το 43%) με τη Selonda είχε άδοξο τέλος και πολλά θα κριθούν από την τύχη της αίτησης για υπαγωγή στο άρθρο 99. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι πως η εταιρεία βρίσκεται σε εξαιρετικά δυσμενή θέση και απαιτείται πολύ μεγάλη προσπάθεια για να καταστεί βιώσιμη. Η Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες βασιζόταν κυρίως στις κεφαλαιακές ενισχύσεις του βασικού της μετόχου (της Tethys Ocean, θυγατρική της Linnaeus Capital Partners, συμφερόντων του Bendukidze) για να καλύψει τις τρέχουσες ανάγκες, κάτι που έχει προ πολλού σταματήσει.
Η εταιρεία έκλεισε τη μονάδα της στον Πόρο, διότι, λόγω έλλειψης ρευστότητας, αδυνατούσε να προμηθευτεί επαρκείς ποσότητες ιχθυοτροφών, εμφανίζει σημαντικές συσσωρευμένες ζημίες και αρνητική καθαρή θέση (64 εκατ. ευρώ και 46,5 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα), πραγματοποιεί αρνητικές ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες και το σύνολο της αξίας των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεών της υπερβαίνει τη συνολική αξία του κυκλοφορούντος ενεργητικού της. Επίσης, δεν εξυπηρετούνται οι τραπεζικές υποχρεώσεις και καταγγέλθηκαν δανειακές συμβάσεις και αλληλόχρεοι λογαριασμοί από τουλάχιστον μία τράπεζα (στο τέλος του περασμένου Σεπτεμβρίου).
Πληροφορίες, πλέον, θέλουν τον Bendukidze να έχει ουσιαστικά εγκαταλείψει κάθε βλέψη για ανάληψη πρωταγωνιστικού ρόλου στον κλάδο και να επιδιώκει να μετριάσει, σε όποιο βαθμό αυτό είναι εφικτό, τις απώλειες από την επένδυση του στην Ελλάδα.
Αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Κεφάλαιο» της 1ης Φεβρουαρίου.
Πηγή: Capital.gr
